สภาพการจัดบริการห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาสำหรับนักศึกษาพิการ: The Status of Academic Library Services for Students with Disabilities

The Status of Academic Library Services for Students with Disabilities

Abstract

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพการจัดบริการที่แสดงถึงความพร้อมในการเปิดโอกาสให้นักศึกษาพิการสามารถเข้าถึงบริการของห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาในประเทศไทย ตามกรอบแนวทางของ IFLA’s Access to Libraries for Persons with Disabilities–Checklist โดยศึกษาจากมุมมองของผู้ปฏิบัติซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบการให้บริการห้องสมุดแก่นักศึกษาพิการของห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาในประเทศไทย จำนวน 34 แห่ง ใช้วิธีวิจัยเชิงปริมาณโดยส่งแบบสอบถามในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้รับแบบสอบถามกลับคืน 32 ชุด (ร้อยละ 94.1) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าร้อยละ ผลการวิจัยพบว่า ห้องสมุดสถาบันอุดมศึกษาไทยส่วนใหญ่ (ร้อยละ 80) ยังไม่มีความพร้อมในการให้บริการแก่นักศึกษาพิการ ทั้ง 3 ด้านตามกรอบ IFLA ได้แก่ (1) การเข้าถึงทางกายภาพ ประกอบด้วย ภายนอกอาคารห้องสมุด และภายในอาคารห้องสมุด (2) รูปแบบสื่อสำหรับให้บริการ ประกอบด้วย ทรัพยากรห้องสมุด และเครื่องมือและอุปกรณ์ และ (3) การบริการและการสื่อสาร ประกอบด้วยบุคลากร บริการพิเศษ การสื่อสารและความร่วมมือกับองค์กรเพื่อคนพิการและคนพิการเป็นรายบุคคล